woensdag 3 februari 2016

Columbia Disaster

Vandaag (1 februari 2016) 13 jaar geleden verongelukte spaceshuttle Columbia.


Op de grote externe brandstoftank zaten stukken schuimrubber ter isolatie van bepaalde onderdelen. Eén zo'n stuk liet bij de lancering los en beschadigde de linkervleugel van het ruimteveer. Hierdoor kwam er een gat in het onmisbare hitteschild, dat de astronauten had moeten beschermen tegen de hoge temperaturen, die veroorzaakt worden bij de terugkeer in de dampkring.
De shuttle viel uit elkaar, toen de linkervleugel afbrokkelde en het daardoor een kwartslag draaide. De krachten, die toen optraden waren fataal voor bemanning en ruimteschip.


Er kwam veel kritiek op de NASA, eigenaar van het schip en vluchtleider van de missie. Men wíst vooraf van de problemen, maar kennelijk werd de crew direct afgeschreven. Van een reparatie werd afgezien. Had het hitteschid nog gerepareerd kunnen worden ter voorkoming van een ongeluk? We zullen het wel nooit te weten komen.

SpaceShuttle Columbia had 28 vluchten gemaakt, die wél goed gingen, maar een stuk schuimrubber maakte een eind aan het vernieuwde optimisme na het verongelukken van voorganger Challenger en heeft ongetwijfeld bijgedragen aan het vroegtijdige einde van het tijdperk SpaceShuttle.

Hieronder een aantal verduidelijkende filmpjes:

Space Shuttle Columbia Disaster Pt 1: Scientific mission
Space Shuttle Columbia Disaster Pt 2: Final descent
Space Shuttle Columbia Disaster Pt 3: The aftermath
Space Shuttle Columbia Disaster Pt 4: Search for remains
Space Shuttle Columbia Disaster Pt 5: Heat resistant tiles
Last COCKPIT Tape Shuttle Columbia Accident + Crew Audio


Willem Kroon, Muiden, 1 februari 2016.


Ik stel jullie reacties zeer op prijs, maar hier reageren mislukt meestal. Stuur eventueel je reactie naar willemkro@gmail.com :-)

*** Link: Shuttle Columbia

maandag 1 februari 2016

Challenger Disaster


Vandaag (28 januari 2016) 30 jaar geleden ontplofte NASA spaceshuttle Challenger voor de ogen van de hele wereld.

In de ruimtevaart was het tot dan toe redelijk goed gegaan, hoewel er wel 3 astronauten levend verbrandden in een oefencapsule en de bemanning van de Apollo -13 bijna Major Tom geworden was.

Het "ongeluk' met de Challenger was meer een indicatie van bureaucratische wantoestanden dan van technisch onvermogen.
 De ruimteveren waren gemonteerd op een reusachtige vloeibare brandstoftank, met de kenmerkende bruine kleur. Dat was overigens gewoon roest; uit kosten- en gewichts overwegingen werd de tank niet geschilderd. 
Deze brandstof dreef de hoofdmotoren aan. 
Aan de zijkanten van de hoofdtank zaten ook nog twee vaste-brandstof-raketten gemonteerd, de zogenaamde "solid rocket boosters". Dat zijn eigenlijk veredelde vuurpijlen; ze branden van binnenuit op en worden al vroeg afgestoten om aan een parachute naar de aarde terug te keren om opnieuw gebruikt te worden.


De boosters bestonden uit meerdere delen, die aan elkaar gemonteerd waren. Tussen die delen zaten rubberen ringen (o-ringen) ter afdichting. Ze waren gemaakt door de firma Thiokol. Een medewerker van dat bedrijf, Roger Boisjoly, had zijn leidinggevenden gewaarschuwd, dat de goede afdichting van de ringen niet gegarandeerd was bij lage temperaturen; het was zo'n -4 (min vier) graden bij het lanceerplatform. Hij wilde, dat de lancering van de Challenger uitgesteld werd. Vanwege de grote (militaire) belangen werd hij door zijn bazen de mond gesnoerd en ontslagen…De lancering móest doorgaan.


Na een succesvolle start ("We have a lift off...throttle up") werd (achteraf) een extra vuurstraal ontdekt uit een booster. Een afsluitring had het (inderdaad) begeven en brandde een gat in de vloeibare brandstoftank. Deze ontplofte. 
Het karakteristieke plaatje van de ontploffing van de Challenger werd veroorzaakt doordat diezelfde boosters nog gewoon, eigenlijk als échte vuurpijlen, hun eigen weg bleven volgen en zodanig de v-vormige rooksporen maakten.

Wat later zag men een parachute dalen met "iets" er aan. Men hoopte, dat dit een bemanningslid zou zijn, ook al was er niet in zo'n reddingsmogelijkheid voorzien. Het bleek één van de vaste brandstofraketten te zijn. De veroorzaker kwam wél heelhuids terug op Aarde...
Een deel van de bemanning (waaronder twee vrouwen) werd teruggevonden op de bodemplaat van de shuttle, vastgesnoerd in hun stoelen. Zij hadden nooit een kans op overleven gehad.





Bekend zijn de afschuwelijke beelden van de ouders van Christa McAuliffe, die live hun populaire dochter zagen verongelukken. 
Het commentaar van de tv verslaggever zal ik nooit meer vergeten:
"Obviously we have a serious malfunction…", over understatement gesproken.


Na dit incident is NASA op de schop gegaan, wat de techniek betreft, maar vooral organisatorisch. Na bijna 3 jaar werden de missies hoopvol vervolgd. Maar ook schuttle Columbia verongelukte (1 februari 2003); door een beschadigd hitteschild. En met Roger Boisjoly is het waarschijnlijk ook nooit meer goed gekomen,

Willem Kroon, Muiden, 28 januari 2016.


Ik stel jullie reacties zeer op prijs, maar hier reageren mislukt meestal. Stuur eventueel je reactie naar willemkro@gmail.com :-)

*** Link 1: SpaceShuttleProgramma

*** Link 2: Over de hoofdmotoren

*** Link 3: Solid Rocket Booster



Het hele dramatische verhaal in beeld
Uitgebreide analyse