Ome Ko revisited

Cafe Ome Ko. Die woorden zijn voor mij bijna magisch.

Begin jaren '70, ik was 16, liep ik wel een langs dat hoekpand op de kruising Herengracht/Naarderstraat. Het was een kroeg, zoveel wist ik nog wel, maar wat daar allemaal gebeurde, daar had ik werkelijk geen idee van. Ik rookte nog niet en alcohol had ik ook nog nooit gedronken.
Maar als ik door de witte vitrages naar binnen gluurde, zag ik een drukke ruimte afgeladen met zingende, drinkende en hard pratende mensen. Er kwamen dikke witte rookwolken uit de grote ventilatoren in de ramen, ze draaiden op volle toeren. Die drukte was er bij Ko 7 dagen per week. Ik had er geen idee van, dat ik ook tot dat soort mensen daarbinnen zou gaan behoren, haha.

In 1972 ging ik altijd naar de POC en daarna (om 00:00h) naar 't Vosje. Op een dag stelde iemand voor om naar Ome Ko in Muiden te gaan. Met 6 man in de auto van Rob Jut reden we via de Lange Muiderweg (vanwege politiecontroles) naar Ko.
Ik keek mijn ogen uit! Wat was het hier ontzettend druk! Je kon er nauwelijks lopen en je kon de rook in plakken snijden. Ik kon niet eens meteen wennen, maar dat veranderde spoedig.
De bediening was erg goed, er liepen wel 4 obers continue door de zaak om bestellingen op te nemen. Obers, zoals Toon Griffioen, Dick Kok en Roy Moolhuizen liepen met drie lagen(!) dienbladen vol bier op 1 arm boven hun hoofd door de menigte rond. Je betaalde soms met groot geld en met een flinke slok op, maar waar je ook was, je kreeg altijd weer precies je wisselgeld terug. Ik ging van Ome Ko houden, zijn kroeg dan, want de echte Ome Ko leefde toen ook nog.

Ik ga in gedachten nog 1 keer bij Ko binnen in die tijd. Loop je mee? :-)

De voordeur openen was al meteen een dingetje, de klink hing altijd op half 7 door het vele gebruik, maar dat wisten we.
Je viel met de deur in huis, want het halletje, dat er nu is, was er toen nog niet. In koude winderige vrieswinters werd je direct gemaand om die deur snel te sluiten…"DEUR DICHT!"

Eenmaal binnen liep je gelijk tegen Tafel 2 aan…Tafel 1 was ooit weggehaald bij de deur, maar de tafelnummering was niet aangepast. Na Tafel 2 had je Tafel 6, die was ooit van achteren naar voren gehaald, haha. Ik houd als amateur autist wel van dat starre gedoe.

Links van de deur bevond zich één van mijn favoriete plekjes: de bank bij het raam. En verderop mijn tweede plaatsje, in de hoek bij de bar, waar je altijd rugdekking had en alles goed kon overzien. Alleen het toilet was daar ver van verwijderd, maar na een stuk of wat biertjes plaste ik ook wel op de Schulpen ("Even de sluisdeuren inspecteren!", maar oppassen met de bolders), hoefde je niet met je volle blaas door de menigte heen. Als geboren Muienaar had ik dat recht, vond ik. Vind ik, haha.

Rechts van de voordeur waren 5 haken, die als kapstok moesten dienen voor 300 jassen, dat was in beschonken toestand altijd een heel gedoe…"Even mijn jas pakken". (en dan met de verkeerde thuis komen, kent u dat?).

Op de tafeltjes lagen altijd van die dikke rode tapijtjes, waar na jaren hectoliters bier in was getrokken. En dat kon je (nuchter, overdag) wel ruiken. Op elke tafel stond minstens 1 grote glazen asbak, waar door het vele afwassen alle scherpere hoeken al lang geleden afgebroken waren.

De stoelen waren van het ouderwetse kroegtype en niet erg stevig. Ooit leunde mijn vriend Lange Jan met zijn kont op de leuning van zo'n stoel; dat deed -ie wel vaker. Na een enorme uitbrander van Alma vanwege zijn gedrag, stond hij op en liep hij zwijgend naar de WC. Toen ik daarna ook ging piesen bleken alle waterleidingen van de muur gerukt te zijn. Ik vroeg Jan er naar en zijn korte antwoord was: "Kut wijf". Hahaha.

Bij binnenkomst liep je uiteraard ook direct tegen de grote bar. Het was een prettige bar qua afmetingen. Ooit zag ik Pammetje met een gestrekte arm de kroeg verlaten. "Waarom doe je dat, Pam?" Nou zei hij, ik ga op de Elisabeth Smit een bar bouwen en ik wil de hoogte van de bar bij Ko hebben, die heb ik opgemeten met mijn arm, want die stahoogte bevalt me :-)
Mijn liefste plekje was (en is) op de kop van de bar. Daar stonden vroeger twee koffieapparaten, die de hele dag gevuld werden; was de ene leeg, kon je de andere gebruiken. Filter koffie, zeg maar, dus die smaakte ook wel eens naar teer, maar ja voor 1,50 Gulden…
De hoek bij de koffieapparaten was ook een geliefde dansvloer, klein maar fijn.

Achter de bar hingen allerlei snuisterijen, die in de loop der jaren verzameld waren, zoals het zwart/wit portret van Ome Ko en ook de "Roettoeter"…. Onschuldige toersten werd voorgedaan, hoe je op die toeter kon blazen en vervolgens werd er een naïeve klant uitgedaagd, dat hij of zij dat niet kon. Die wist niet, dat je een gaatje dicht moest houden, omdat er anders zwarte roet uit die toeter kwam. Ik heb wat witte jurkjes zwart zien worden! haha.
De bar was kleiner dan de huidige, die overigens door het bedrijf KroonBoer van mijn neef Mike gebouwd is. Het lijkt wel, of het voor een schip bedoeld was, erg fraai, maar voor mij eigenlijk TE fraai. Om Ko is een keurig cafe/restaurant geworden, terwijl ik de oude inrichting gezelliger, warmer vond. Maar ja, ik ben een ouwe nostalgicus, dat is nu wel bekend over mij :-)
Geef mij maar een cafe zonder eters, dan slaat mijn biertje niet dood van de vette walmen, hahaha.

Aan de raamkant van de bar zat en zit een klein luik, alwaar vroeger de zware koolzuurflessen en bierfusten naar beneden gebracht werden via een lullig trappetje. Dat was altijd een beste klus in de tijd vóór het Kelderbier, dat bestaat uit 1000 liter tanks, die tegenwoordig ver achter de kroeg opgesteld staan en waar een tankauto regelmatig de voorraad bijvult. Een lange, gekoelde (Python) leiding brengt het het bier nu naar de tapkranen.

Naast de genoemde koffieapparaten stonden twee gokkkasten. Ze noemden ze "Optellers" of zoiets. Illegale kasten, waarbij je je inzet flink kon verhogen, maar die verboden waren. Geld uitkeren mocht ook nog niet toen, maar als er gewonnen was ging de gokker naar de bar, waar Karel Moolhuizen het geld uittelde en de kast via een knopje aan het plafond resette. Allemaal en beetje in het geniep dus, haha, maar goeie winst voor Ko. Ikzelf heb er nooit een gulden in gegooid, daar kwam ik niet voor ;-)

Rechts van de gokkasten was een deur naar de trap naar boven. Daar was ook de wandtelefoon. Wat een gedoe was dat in die tijd zeg! Even je vriendin opbellen met je dronken hoofd…muntjes verzamelen (je had er nooit genoeg), het nummer draaien met de draaikiezer…1 foutje gemaakt…hoorn op de haak…geld kwam terug in het bakje…weer die muntjes er in gooien…en dan midden in het gesprek was je geld op...Tuut Tuut Tuut, pffff. En dan ook nog van Alma op je donder krijgen, omdat je de lijn te lang bezet hield, haha.

Middenin de kroeg stond het biljart, waar altijd veel gebruik van werd gemaakt, zolang het niet druk was in de zaak. Want dan ging het grote houten blad er op en hadden we zitplaatsen op het biljart. Het blad stond altijd barstensvol met (verschaald) bier. Hele avonden zat je er op (peuken lagen rondom), totdat het personeel tegen sluitingstijd 1 keer waarschuwde en direct een emmer water over het biljart gooide. Als je met je zatte kop niet op tijd weg was, ging je met een nat kruis naar huis, (niet, dat je dat nog merkte).
Het biljart was ook de favoriete dansvloer van het echtpaar Meier uit de Hellingstraat, ik zie ze nóg zo onder de biljartlampen door schuiven :-)

In de loop der jaren heb ik veel leuke meisjes en mooie vrouwen leren kennen, met sommigen kreeg ik "iets meer dan vriendschap" ;-)
Achterin stond de stamtafel, een heel stevig exemplaar, waaraan ik heel wat mensen heb leren kennen, waaronder mijn vriendin Jolanda, die in de zomer van 1980 zomaar spontaan op mijn schoot kwam zitten. Die avond verliep daarna zo bont, dat zelfs ik dat hier verder niet kan beschrijven, maar je zou Toon Griffioen, Henny Wormhoudt en Tiny van Wonderen er nog eens op aan kunnen spreken, hahaha…

Bij de stamtafel stond ook een oude piano, die zo vals was als een kreng. Toch werd er altijd wel een keer op gespeeld door een dronken toerist (toentertijd ook wel "Bootvluchteling door mij genoemd, maar die kan natuurlijk niet meer vandaag de dag). Links van de piano was er een "garderobe", ook met het eerder genoemde probleem; hij hing zo vol, dat je je jas vaak niet kon pakken zonder eerst de andere tien jassen van je hangertje te halen. (en op de grond te gooien, haha).

Bij de gang naar de keuken en de toiletten stond en staat een lievelingstafeltje van mij. Hier ging ik meestal zitten, nadat ik nuchter binnenkwam. Drempelvrees heb ik slechts een beetje, maar vanachter uit de zaak ff indrinken en dan langzamerhand richting bar verhuizen bevalt me nog steeds goed. Je bent ooit verlegen geweest of niet :-)

Naast dat tafeltje was en is de open haard. Jarenlang functioneerde die slechts als afvalbak, maar tegenwoordig brandt die haard heel vaak in de winter. Altijd gezellig binnenkomen bij een warm vuurtje! Diverse keren ging de schoorsteen in de hens, maar dat krijg je als klanten er troep in gooien.

Een reisje langs de Rijn

Ook aan de straatkant stonden een stuk of wat tafeltjes en natuurlijk…de JUKEBOX! Als er achter de bar geen muziek werd gedraaid, ging hij aan. Wij gooiden er altijd wel wat geld om onze favorieten van dat moment te kunnen horen. Maar als het plaatje te ruig was, drukte Alma met een geheim knopje onder de bar de plaat door…wég geld, weg plaatje. "Een reisje langs de Rijn" van Willy en Willeke Alberti is het meest door mij gehoorde liedje in mijn hele leven! Als ik dat nummer hoor, ben ik weer helemaal terug in die tijd.

Als je de gang in ging had je meteen rechts de keuken. Anders dan nu kon je daar aan een keukentafeltje je beroemde Ome Ko-sateetje eten met de heerlijke knoflookmarinade ("nooit saté eten voordat je op versiertoer gaat!") van Tante Aartje en de pindasaus van Wijko. Ook haar Balletjes Saus, die ze op Woensdag Gehaktdag draaide, waren niet versmaden. Evenals haar heerlijke kippesoep.
Die saté was wereldberoemd in Muiden en omstreken. Ik kom nog steeds toeristen tegen, die er naar vragen. Hoe lekker ook, nu, ik zou er wat voor over hebben om die sate weer eens te kunnen proeven. Tip voor Ruurd? "Terug van te lang weggeweest! Tante Aartje's Sate!", haha.
Schipper Ruurd Kleuver is overigens de huidige kroegbaas (en hij doet het goed, hoezeer ik ook terug verlang naar die kroeg van vroeger.)

Voorbij de keuken waren en zijn de toiletten. Eerst de Heren, dan de Dames. "Helemaal achter in de gang" roep ik altijd naar zoekende toeristen, ik herken ze al van verre. Ze kunnen nooit de plee vinden, is altijd zo geweest, haha.
De deur van de Heren moest altijd open staan en daarachter waren twee urinoirs. Tussen die deur en het kozijn zat een spleet, waardoor iedereen op de gang naar je fluit kon kijken. Die werd later afgedekt met een metalen strip, hahaha.
In het plafond van de toiletten zat jarenlang een gaatje, waar met stift bij stond "Joop ziet u"......Hahaha.

De avond kon voor mij nooit te lang duren. Als ik zag dat het 2:00h was, dan baalde ik al, nog maar een uurtje!
Want Ko was in de tijd de langst geopende kroeg van Nederland:
7 dagen per week om 6:00h open en sluiting om 2:00h, om 3:00h op vrijdag en zaterdag.
Twee dagen per jaar was Ko dicht: op 1e Kerstdag en op Oudejaarsdag...om de vloer te kunnen lakken.
En ook 's morgens zat het vol. Veel vroege vogels, zoals vrachtwagenchauffeurs, aten dagelijks in de vroege uurtjes hun uitsmijter in Muiden. Sip Boersma was er dan altijd aan het werk. Ook als wij na een doorzaknachtje bij mij in de Broshuizen nog even na gingen drinken om 6 uur. Alleen mochten we dan niet eens peuken op zijn net schoongemaakte vloer gooien! Dán werd hij pissig, haha. En terecht;-)

Er waren twee liedjes, waar ik een enorme hekel aan had, omdat zij immer het einde van de avond aankondigden:

Hoogste Tijd van Andre Hazes

Hoogste Tijd van Rudi Carrel

In 1983 zag ik gratis een jonge André Hazes voor de open haard optreden. Geweldig was dat. Ik ben nog altijd een fan van hem.
Ook zag ik Freddy Heineken een keer aan de stamtafel van zijn eigen merk proeven, leuk gezicht was dat. Het was net na zijn ontvoering en overal liepen zijn kleerkasten: twee op straat, twee bij de jukebox en twee in de keuken. (viel hélemaal niet op, haha).

Ik heb de kroeg nu een beetje beschreven, ik kom niet aan mijn persoonlijke ervaringen met vrienden en vriendinnen toe. Ook over de "Hardzeildagen" en de "Blauwe Maandag" (die ik in 1992 helemaal gefilmd heb in Ome Ko) zou ik graag willen vertellen. Misschien doe ik dat ook nog eens in een ander blog.

Ome Ko is niet meer wat het was. En dat kan ook niet, vermoed ik. Ruurd vocht jarenlang tegen het rookverbod, maar ook hij moest het afleggen tegen de antirookmaffia. Sindsdien staan er altijd mensen buiten te roken, 's zomers en 's winters, hoewel Ruurd wél gelegenheid tot roken heeft gecreëerd in zijn Herenkamer, maar daar zit je ver weg van de gasten en de tapkranen (sinds kort mag daar ook niet meer bediend worden). De bar is nu vaak leeg. En daar zat ik nu juist altijd het liefst.

Ruurd, keep up the good works, ik kom nog steeds graag bij…Ome Ko! :-)

Willem Kroon, 7 september 2015.

Nawoord:
* Alma was geen gemakkelijke vrouw, maar ze had ook een groot hart voor mensen, zoals voor mijn broer Kees.
** :-) Met dank aan Peter Buitenweg voor de toepasselijke foto door het raam.

---

Ik stel jullie reacties zeer op prijs, maar hier reageren mislukt meestal. Stuur eventueel je reactie naar willemkro@gmail.com :-)